Út er komin bókin Saga netagerðar á Íslandi. Það er Félag vélstjóra og málmtæknimanna (VM) sem stóð að vinnslu og útgáfu bókarinnar. Félagið réð til verksins Sigurgeir Guðjónsson sagnfræðing og honum til aðstoðar var Valgeir Ómar Jónsson vélfræðingur frá VM sem tók að sér myndstjórn bókarinnar.
Í ritnefndinni voru þeir Ágúst Ingimarsson, Guðmundur Gunnarsson og Lárus Þór Pálmason netagerðarmeistarar, allir með áratuga reynslu í faginu.
Það var Kristján Þór Júlíusson, sjávarútvegsráðherra, sem veitti fyrsta eintakinu viðtöku. Við það tækifæri rifjaði Kristján Þór upp að hann nánast ólst upp í húsnæði Netagerðar Dalvíkur þar sem faðir hans, Júlíus Kristjánsson, netagerðarmeistari, réð ríkjum.
Hjörtur Erlendsson, forstjóri Hampiðjunnar, tók sömuleiðis við eintaki af þessari glæsilegu bók og sagði frá samtvinnaðri sögu fyrirtækisins og netagerðarfagsins. Sú iðnmenntun væri einstök á heimsvísu og hefði veitt Hampiðjunni forskot og átt þátt í vexti fyrirtækisins erlendis. Það ásamt tæknilegri framleiðslu á veiðarfæraefnum hefði gert Hampiðjunni kleift að verða stærsta veiðarfærafyrirtæki heims. Hann sagði einnig við það tækifæri að Hampiðjan myndi kaupa 80 eintök af bókinni til að gefa starfsmönnum fyrirtækisins á Íslandi.
Á heimasíðu VM segir að bókin fjalli um fiskveiðar og veiðitækni við Ísland frá landnámi til vorra daga. Netaveiðar hafi verið stundaðar hér við land frá upphafi byggðar. Selveiðar fyrst í stað, og síðar einnig fiskveiðar. Upp úr miðri 18. öld var farið að veiða í þorskanet. Hófst sú veiði í Skagafirði en síðar í Faxaflóa. Það var Skúli fógeti sem kom með fyrstu þorskanetin frá Noregi.
Um aldamótin 1900 hófust síldveiðar í nót, og fljótlega upp úr aldamótum komu togarar og hófust þá veiðar í troll. Um það leyti var einnig farið að veiða í snurvoð og ýmiss konar gildrur, einkum við Norðurland og á Austfjörðum.
Um aldir lærðu menn hver af öðrum listina að ríða net, synir lærðu af feðrum sínum o.s.frv. Það var svo árið 1927 sem netagerð varð löggild iðngrein. Þá var farið að stofna netaverkstæði víða um land þar sem ungt fólk gat komist á samning og fengið starfsheitið netagerðarmaður. Bylting varð í netagerð þegar farið var að framleiða net úr gerviefnum.
Var Hampiðjan frumkvöðull í þeirri framleiðslu hér á landi. Eftir að netagerð varð að iðngrein var stofnað Sveinafélag netagerðarmanna, sem nefnt var Nót. Sá félagið um samningagerð o.fl. fyrir félagsmenn á landsvísu. Með tilkomu fjölbrautaskólanna á áttunda áratug síðustu aldar var samin námsskrá sem gerði kennslu í netagerð hnitmiðaðri.
Nafni netagerðarinnar hefur nú verið breytt og heitir fagið veiðarfæratækni enda eru veiðarfæri orðin mjög fjölbreytt og tæknileg.
Sigurgeir Guðjónsson segir að vinna við bókina hafi staðið yfir í nokkur ár. Með útgáfunni sé verið að efna gamalt loforð frá því að Sveinafélagið Nót í Reykjavík sameinaðist Félagi járniðnaðarmanna árið 1995 en bæði þessi félög heyra nú undir VM. Sigurgeir segist vona að bókin verði sem aðgengilegust flestum og hann bindur vonir við að ýmislegt sem fram kemur í bókinni geti orðið ítarefni fyrir nemendur, t.a.m. í Fisktækniskólanum í Grindavík sem sér um menntun veiðarfæratækna í dag.
